Nikołaj Kynczew, Przeciwko nieobecności
Autor: admin. Kategorie: Nikołaj Kynczew, Przeciwko nieobecności; Przekłady poezji .
Uprzejmie informuję, że tom przekładów poezji Nikołaja Kynczewa Przeciwko nieobecności ukazał się w serii „Mała Biblioteka Literatury Bułgarskiej” w Wydawnictwie „scriptum” i jest do nabycia w sklepie wydawnictwa lub za pośrednictwem Księgarni Akademickiej w Krakowie.
Nikołaj Kynczew (1936–2007), bułgarski poeta i tłumacz. Urodził się we wsi Biała Woda, w okręgu Plewen. Studiował filologię bułgarską na Uniwersytecie Sofijskim, ale wcześnie przerwał studia. Utrzymywał się z pracy literackiej. Od 1957 roku rozpoczął publikowanie własnych utworów poetyckich i przekładów poezji w periodykach literackich. Pierwszy tomik jego wierszy Prisystwie (Obecność) ukazał się w 1965 roku, a w 1968 kolejny – Niczym ziarno gorczycy (Kołkoto sinapenoto zyrno). Pod takim tytułem polski wybór jego wierszy wydany został w 1981roku. W latach 1968–1980 był objęty zakazem publikowania. Dalsze zbiory wierszy i prozy poetyckiej: Posłanije na peszechodec (1980, Posłanie od piechura), Osłanjam se na maranjata (1981, Słoneczna mgiełka moją ostoją), Noszten pazacz na zorata (1983, Nocny stróż jutrzenki), Łajkuczkata ne chape, a uchae (1984, Lwia paszcza nie jest groźna, pachnie), Wyłni na werojatnostta (1985, Fale prawdopodobieństwa), Redom s wsiczki migowe (1986, W jednym szeregu z każdą chwilą), Sys słynce na syrceto (1988, Ze słońcem na sercu), Wremeto, razdadeno na wsiczki (1989, Czas rozdany wszystkim), W gorata ima njakoj (1990, W lesie jest ktoś), I meżduoczijeto da progleda (1991, Niech się stanie oko między oczami), Otpeczatyci ot prystite na Jeti (1992, Ślady palców Yeti), Bałyt na newinnite (1992, Bal Niewinnych), Wjatyryt otnasja mojta szapka (1993, Wiatr mi zwiał kapelusz), Topoli za nakołni żiliszta w nebeto (1993, Topole na domy na palach w niebie), Bjałata akacija ot Bjała Czerkwa (1994, Biała akacja z Białej Cerkwi), W białato prostranstwo na bezkraja (1994, W białej przestrzeni bezkresu), W poleta na prepariranata ptica (1995, W locie wypreparowanego ptaka), W szatyra na żreca (1996, W namiocie kapłana), Child Harold dalecz po-kysno (1997, Childe Harold dużo później). Ponadto wydał antologie poezji: gruzińskiej, pięciu współczesnych poetów francuskich oraz zbiór trzech poetów polskich (Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert i Adam Zagajewski). W osobnych tomikach ukazały się także przekłady wierszy Henriego Michaux, Eugéne Guilevica, Yvesa Bonnefoy’a, Andre du Boucheta, Michela Deguy, Bernarda Noela, Jacquesa Reda, Claude’a Michela Cluny’ego, Claude’a Estebana, Andre Veltera, Kennetha White’a, Ezry Pounda, Williamsa Carlosa Williamsa, e.e. cummingsa i innych. Przekłady wyborów wierszy Nikołaja Kynczewa wydano w Polsce, Niemczech, Holandii, Austrii, Serbii, Czechach, Gruzji, we Włoszech, Hiszpanii, USA i Francji. W tomie Przeciwko nieobecności zebrane zostały wszystkie moje dotychczas publikowane przekłady wierszy Nikołaja Kynczewa, a także niepublikowane, z ostatnich lat jego życia. Są one zatem reprezentatywne dla całej twórczości, prezentowanej tu nie w układzie chronologicznym, jakże obfitej i ewoluującej, której towarzyszyłem przekładami i przyjaźnią niemal od początku. Śledziłem, jak w coraz większym stopniu dąży do wypowiadania się językiem języka, sięgając do jego frazeologizmów, obiegowych wyrażeń, zagadkowych przedstawień, paradoksów, aby wobec jego gotowej metaforyczności, składającej się na „ujednolicony” obraz świata, wydobyć drogą przeciwstawienia się, swój obraz własny i własną w nim przestrzeń intelektualną, refleksyjną i emocjonalną. Zgodnie z przesłaniem, że poezja „może być wszystkim innym, ale i wypędzaniem złych duchów, którymi w tym wypadku są cierpienia”, a nasza obecność w świecie, to bliskość duchowa i poznawcza. Jej brak należy tłumaczyć tym, iż „tylko odległość jest przyczyną – nic poza tym”. Bywa, że mówi o swojej relacji ze światem: „Ja, tak bardzo samotny, że jeszcze chwila i będę wszechświatem”. Najczęściej jednak próbuje rozwikłać jego zagadki, zadając pytania w rodzaju: „Bo jeśli bocian jedną nogą jest w błocie, to gdzie jest drugą?”. Towarzyszy mu też przekonanie, że powinnością poety jest takie działanie, aby po każdym dramacie, jak po burzy, na czystym niebie zaświeciło słońce. Nie jest to poezja nastrojowo-emocjonalna, upiększona poetyckimi ozdobnikami. Emocje, których brak próbowano Kynczewowi zarzucać, są wynikiem przemyśleń intelektualnych, obnażania paradoksów odindywidualizowanego języka, którym opisujemy świat… Niemałą rolę odgrywa w tym kształt wyobraźni poetyckiej – agresywnej, ironicznej, pseudonaiwnej, wydobywającej z mowy wielorakie znaczenia i zagęszczającej je w zwartej i pełnej napięć strukturze języka poetyckiego, mającego magiczną moc potrzebną do ukazania świata, prawd o nim i o nas, poprzez prawdę poety.